Milicsiga Siyaasadihii Dagaalkii Qaboobaa ee Kadhanka Ahaa Soomaaliya

Tilmaamidda Arrinka: Qoraalkii laga sameeyay kulankii ku dhexmaray Hoggaamiye Honecker iyo Castro Barliintii Bari. Kadib markii Castro uu booqday Soomaaliya iyo Itoobiya ayaa wuxuu si gaara wax uga sheegay M S Barre wuxuuna isla markaas ku doodayaa baahida loo qabo in kacaanka Itoobiya loo gargaaro.

Kulankii labada hoggaamiye wuxuu dhacay 3dii April, 1977dii

Daqiiqadihii wadahalku waxay ku beegnaayeen bishii April, 1977dii intii u dhexaysay  saacadaha 11:00 iyo 13:30 iyo 15:45 iyo 18:00, wuxuuna kulanku ka dhacay Guriga Guddiga Dhexe, Berlin.

Goobjoogayaal: Jaallayaasha Hermann Axen, Werner Lamberz, Paul Verner, Paul Markowski (ay weheliyaan Edgar Fries and Karlheinz Mobus turjumaanno ahaan), Carlos Rafael Rodriguez, Osmany Cienfuegos, Raul Valdez Vivo, Jose Abrantes

Jaalle Erich Honecker wuxuu si diirran u soo dhaweeyay Jaalle Fidel Castro iyo jaallayaasha kale ee reer Kuubba ee ku weheliyay wadahadal hooseedkaan magaca Guddiga Dhexe lagu qabtay.

Waxaan aad ugu faraxsan nahay soo booqashadaada GDR iyo fursadda aan u helnay in aan ra'yi-isweydaarsi ka samaynno booqashadaad ku tagtay dhawr dal oo Afrikaan iyo Caraba. Anoo ku hadlaya magaca Politburo/ga waxaan ku celinayaa inaan booqashadaada dalalkaas u haysanno mid muhim ah. Waxaan ka codsanayaa Jaalle Fidel Castro inuu hadalka qaato.

(16 bog oo hore waa la tiray.]

Erayadii Jaalle Fidel Castro: [...] Kahor intii aanan ka dhoofin Cadan waxaan hoggaanka PDRY/ka  (xisbigii hayay talada dalkii Yamanta Koonfureed) kala hadlay baahida loo qabo in wax kastoo suurtogal ah la sameeyo si la isu fahamsiiyo Soomaaliya iyo Itoobiya. Waxaan ka codsaday inaan la samayn bannaanbaxyo dadweyne mid kasta oo uu yahay. Kahor imaanshahayga, waxaan ku helay jawaabta su'aalaha ku saabsan Soomaaliya iyo Itoobiya warqad la ii soo diray. Waxaan kaloo ergo u diray Soomaaliya si ay wadahadal ula yeelato Madaxweyne-xigeenka Samatar iyo Wasiirka Arrimaha Gudaha Sulaymaan. Samatar wuxuu qabay fikradaha bidixda, halka Sulaymaan uu u taagnaa garabka midigta. Dooddii uu la yeeshay wakiilkayaga aad bay u darnayd.  Waxaan xog doora oo ku saabsan xaalka Soomaaliya hore uga helay PDRY/da. Awoodda iyo saamaynta kooxda midigtu way sii kordhaysay. Wasiirka Arrimaha Gudaha, Sulaymaan wuxuu samaynaaya wax kastoo suurtagal ah si uu Soomaaliya ugu dhaweeyo Sacuudi Caraabiya iyo dalalka imbaryaaliga. Samatar saamayntiisu gabaabsi bay noqotay. Wax walba waxay muujinayaan inay gees u riixday kooxda midigtu.

Habaynkii iigu horeeyay waxaan damcay inaan caddeeyo siyaalaha ay ila ahayd ee ku saabsanaa Siyaad Barre iyo kacaankii Soomaalida. Ma jirin wadahal siyaasadeed oo doora oo aan yeelannay cashadaas; [Siyaad] Barre wuxuu ii sharraxay koritaanka kacaanka Soomaaliya. Maalintii labaad, waxaan samaynnay indho-indhayn ballaaran. Waxaan tagnay xarunta tababarka guulwadayaasha oo Kuubbo ay dhistay, dugsiga beeraha, dugsiga carruurta reer guuraaga, iwm. Saacado ayaa nala wareejiyay, annagoo aan yeelan wax wadalhadal siyaasadeeda, harkiina waxaa lagu  qabtay bannaanbax weyn garoonka ciyaaraha. Waxaan u fahmay inaysan doonayn wadahadal kahor bannaanbaxa. Markaas uu bannaanbaxu bilawday aniga iyo Siyaad Barre wax sheeko ah oo gaara ma annaan yeelan, sidaas darteed aad baan u taxaddaray. Siyaad Barre wuu isla weynaa aad buuna u darnaa; waxaana suurtogal ah inuu rabay inuu na waabsado.

Warkii aan ka jeediyay kulankii bannaanbaxa waxaan ku sheegay siyaasadda imbaryaaliyadda ee Bariga Dhexe, doorka dib-u-socodnimo ee Sacuudi Carabiya, iyo tillaabooyinka dib-u-socodnimo ee xoogagga kale. Waxaan sidaan sameeyay anoo ogaa in dalku u janjeero dhinaca xiriirro lasamaysiga dalalkaan hadalka ula jeeday. Waxaan ka hadlay halganka PLO, kacaanka Itoobiya, iyo kacaanka Liibiya, iyo horusocodka Aljeeriya ee ay doonayaan inay go'doonshaan. Waxaan ka hadlay Mosabiik, dhammaadkii kaliyaan ku sheegay sida imbaryaaliyaddu ay u samaynayso wax walba oo jeedin kara hannaanka horumarsan ee Soomaaliya. Siyaad Barre wuxuu igu soo dhaweeyay kaqeybgalayaashii bannaanbaxa isagoon hal eray oo siyaasadeed oran.

Kahor bannaanbaxa waxay ciyaareen hal ciyaar barkeed oo tan lugta ah. Lama oga in ciyaarta lugtu ay bannaanbaxa ka mid ahayd iyo inay kadhan ahayd. Khudbaddaydii waxay ka hor jeedday rabitaannadii garabka midig waxayna kaalinaysay kuwii garabka bidixda. Waxaan u jeednay in intii badnayd ee xubnaha Golahii Dhexe ay sacabbiyeen markii laga reebo Sulaymaan iyo dadkiisii. Samatar aad buu u qanacsanaa, xitaa Siyaad Barre wuxuu u ekaa mid raalli ah. Si kastaba ha ahaatee, bannaanbixii weynaa si toos ah looga ma soo deyn raadiyaha ama TV/ga.

Fiidkaas uun baan bilawnay inaan uga wada hadalno dhibabkii gaar ahaaneed, meeshii aan degganaa. Waxaa ii caddaatay inay ahayd inaan feejignaanno waayo wasiirkii gudahaa tallaalay kutaanno. Islaa fiidkaan baa Siyaad Barre aakhirkii ka hadlay Itoobiya. Wuxuu barbar dhigay Boqortooyadii Saarka wuxuuna yiri Itoobiya waa xoogga kaliya ee gumeystaha ah oo wali nool. Waxaa mahad mudan garaadkii Lenin, Boqortooyadii Saarku way qarsoontay, laakiin Itoobiya ayay ku nooshahay. Wuxuu u soo jeediyay Itoobiya muddo kahor, in fedaraal ay noqdaan amaba labada dal midoobaan. Itoobiya kama hor imaan, laakiin iyada lafteedaa soo jeedinaysa sidaan. Wuxuu si qiiro leh uga hadaly dadaalladiisii ku saabsanaa afgaradka Itoobiya. Waxaan fursadda u adeegsaday inaan u sheego Siyaad Barre inaan doonayo inaan aado Itoobiya maalinta soo aaddan waxaanna weyddiiyay inuu doonaayo inuu la kulmo Mengistu. Wuu yeelay.

Maalintii labaad waxaan u duulay Itoobiya. Waxaan hore ugu heshiinnay inaan soodhaweyn weyn jiri doonin, sababtoo ah xilligaas waxay wali ku jireen dagaal sokeeye. xabbadaa si joogta ah u yeerta. Mengistu wuxuu i geeyay Qasrigii Imbaraadooriyadda ee hore waxaana isla meeshii ka bilawday wadahadalkii. Waxaan ogaaday xogtii ay ahayd inaan hubiyo. Maalintii labaadna waxaan sii wadnay wadahadalladii. Waxaa ahaa dabiici inaan ka taxadarno xagga amniga. Itoobiyaanku waxay la yimaadeen qeyb ciidana, anna waxaan la imid ciidan Kuubbaan ah. Maalintaan imid waxaa jiray warar xuuraan ah oo afgambi ku saabsan. Ma uusan dhicin.

Waxaa igu dhashay dareen ah in Itoobiya uu kacaan dhabi ah ka bilaabmay. Boqortooyadaan dhulgoosadka ah ee hore, dhulalkii waxaa loo qeybiyay beerallayda. Beerte kasta wuxuu helay 10 hektar. Waxaa kaloo magaalooyinka ka jiray dib-u-habayn. Waxaa la qorsheeyay in qof kasta oo dalka u dhashay uu yeelan karo hal aqal. Meelo ayaa loo diyaariyay hirgelinta guryaynta.

Waxaa kaloo jiray dhaqdhaqaa dadweyne oo xoog badnaa. Waxaa si degdeg ah caasimadda looga abaabuli karay, 500,000 oo qof . Bishii February, waftigayagii indha-indhayntu, kadib markii uu fatashay qeybaha ciidanka, wuxuu go'aamiyay in dhammaan boqollaalkii jeenaraal, labo maahee inta kale la eryo. Saraakiishii iyo NCO/du waxay la wareegeen hoggaamintii dalka. Hadda, wuxuu hoggaanku ka fakarayaa xisbi abuuritaan. Waxaa dalka ka jiray halgan adag oo kadhan ahaa dhulgoosatada. Burjuwaasiinta yaryar ayaa abaabulaayay kahortagga kacaanka. Dhaqdhaqaaq goosasho oo xooggan baa ka jiray Erratariya. Halisyadu waxay ka imaanayeen Suudaan, halka Soomaaliya ay sheeganayso 50% dhulka Itoobiya. Waxaa muddo 500 oo sano ah ka jiray seeraha shaqaaqooyin.

Waxaan Mengistu ku arkay inuu yahay hoggaamiye daacada, runlow ah oo deggan oo haddana og awoodda dadweynaha. Wuxuu leeyahay shakhsiyad garaad leh wuxuuna muujyay waxgaradnimadiisa Febuary 3/deedii. Kooxaha midig-raaca ah ayaa waxay rabeen inay la dillaamaan kacaanka Febuary 3/deedii. Horudhacii arrintaan ayaa madaxweynaha Itoobiya jeediyay khudbad qiiro leh oo ku door biday waddaniyadda. Mengistu ayaa afgambigaan ka hor tagay. Wuxuu kulan isugu yeeray Golaha Kacaanka hal saac kahor wuxuuna qabqabtay hoggaamiyaashii midig-raaca wuuna toogtay. Bishii Febuary 3/deedii waxaa Itoobiya lagu gaaray go'aan aaya fiican leh. Qaab-dhismeedkii siyaasadeed ee dalkaa isbeddelay, waxaana u suurtowday inay qaadaan tillaabooyin aan hortood suurtagal ahayn. Hadda kahor, waxay ahayd sida kaliya ee loo caawin karo bidix-raaca si dadban oo qura, haddase waxaan u caawin karnaa si aan xannibaadyo  lahayn.

Waxaan weyddiiyay Mengistu inuu doonayo inuu Siyaad Barre la kulmo iyo in kale. Waan ku heshiinnay. Kadib markaan gabagabeeyay wadahadalkaygii waxaan u duulay Cadan.

Aroortaas baa Siyaad Baree yimid Cadan Mengistu ma imaan ilaa galabtii . Waxaan la sheekaystay Siyaad Barre wuxuuna rogay calaacalaha. Wuxuu igu yiri haddii Mengistu kacaanyahan dhab ah yahay waa inuu siduu Lenin yeelay oo kale yeelaa, uuna ka guuraa dhulkayga. Siyaad Barre wuxuu istaagay meel aad u adag. Waxaan weyddiiyay inay la tahay inaan kacaan dhab ah ka jirin Itoobiya iyo inuusan Mengistu ahayn hoggaamiye bidix-raaca iyo in kale. Wuxuu igu yiri Itoobiya kacaan kama jiro. Wuxuu Muqdishow hore iigu tusay khariiddadda Soomaali Weyn oo Itoobiya barkeed lagula wareegay.

Kadib wadahadalkii Siyaad Barre, waxaan  Mengistu u sheegay hab-dhaqanka Barre, waxaana ka codsaday inuu degganaado. Waxaanba ka xumaaday inaan Mengistu  ugu yeero Cadan iyadoo dalkiisii ay ka jirto xaalad rasaastu qoriga dhuuntiisa joogto iyo isagoo colaad ku jira inuu dhageysto dhul-sheegashada Soomaaliya.

Su'aalahaygii ku saabsanaa xaaladda ciidanka Itoobiya, Mengistu wuxuu yiri wali dhibab baa jira laakiin ma uusan filayn inay jirto halis afgambi oo daran.

Markii uu kulankii bilaabmay, Siyaad Barre isla markiiba hadalkii buu bilaabay, Siyaad Barre waa sarreeye gaas gumeysiga hoostiisa wax ku bartay. Kacaanka Soomaaliya waxaa hoggaanshay jeenaraallo dhammaantood awoodda yeeshay xilliyadii gumeysiga. Maskaxdaydu waxay  go'aan ka gaartay Siyaad Barre, wax kaloo dhan markii laga tago waa Shawfaniiste (dal-jacle aada). Shawfaniistinnimada ayaa ah waxa ugu muhimsan naftiisa. Hantiwadaaggu waa xayndaab uu isku wareejinaayo si uu soojiidasho dheeri ah u samaysto. Wuxuu hub ka helay dalalka hantiwadaagga ah, mabda'iisa hantiwadaaggana [kaliya] wuxuu ula ujeedaa dadweynaha. Xisbiguna kaliya wuxuu u taagan yahay awood qofeedkiisa.

Arrinkaan markii la eego waxaa jira wadanoolaansho la yaab leh oo ka dhexaysa xukunka raggii ciidanka ahaa oo dugsiyada gumeystaha wax ku bartay iyo dhinacyada bulshada. Wax ku saabsan hantiwadaagnimada baa dhankiisa ka yeeraya, haddana wali waxaa dalka ka jira in badan oo sinnaan-la'aana oo aan macquul ahayn. Fikradihiisa ugu waaweyn waa waddaniyadda iyo shawfaniisnimada, mana ahan hantiwadaag.

Yoolkiisu waa kii dhaqankii hore ee siyaasadaha: erayo wadeynimo oo macaan. Siyaad Barre wuxuu u hadlaa sidii nin waxgarad ah; wuu u hadlaa kaliya. Wuxuu ka geddisan yahay hoggaamiyaal siyaasadeed oo badan oo aan aqaan. [Madaxweynaha Masar Anwar] Saadaad, (Madaxweynaha Aljeeriya hawaari) Boumedienne, [Madaxweynaha Mosambiik Samoora] Machel, [Madaxweynaha Angoola Agostinho] Neto iyo qaar kaloo badan waa shakhsiyado xoog badan. Way dhageysan karaan iyagoon yeelan hab-dhaqan mad-habeed. Qof waa la hadli karaa iyaga. run ahaantii Siyaad Barre waxay la tahay in uu garaadka meeshii ugu sarreysay joogo. Ilaa hadda wax walba sidii ugu fiicnayd bay ugu socdeen. Talyaaniga iyo Ingiriisku waxay ka dhigeen jeneraal. Kacaanku daqiiqad buu ku suurtoobay, iyadoo ay yarayd xabbad dhacday. Wuxuu wajiga marsaday hantiwadaag wuxuuna kaalmooyin dhaqaale iyo mid ciidanba ka helay Midowga Soofiyeedka. Dalkiisu waa muhim istaraatiijiyad ahaan, asna wuxuu jecel yahay meekhaanka. Barre naftiisaa iscajabisay. Afmaalnimadiisa xagga hantiwadaagga looma adkaysan karo; ma oran karo toban eray isagoon ku darin hantiwadaagga.

Codkaan baa ku bilaabay markuu socday lakulankii Mengistu. Wuxuu bilaabay in cashar ka bixiyo Itoobiya wuxuuna Mengistu ka dalbaday inuu sidii uu Lenin falay uu isna falo: iska illow imbaraadooriyaddii Itoobiya. Mengistu degganaanshuu muujiyay; wuxuu yiri Itoobiya waxay u diyaar u tahay oo doonaysaa in la helo si wax loo qabto waxaana markaas looga baahan yahay labada dhinac tillaabooyin xooggan si loo gaaro xiriir wanaagsan.

Siyaad Barre aragti ahaan wuxuu ku jawaabay inuu Mengistu ka han dhigay hab-dhaqankiisuna uu yahay isla kii ula kulmay imbaraadoorkii Itoobiya. Hoggaanka kacaanka Itoobiya maskax ahaan waa isla kii Haile Selassie. Kulanku wuxuu bilawday 11 PM wax waxqabasho ahna ma muuqan.

[Madaxweyne-xigeenka Kuubba] Carlos Rafael Rodriguez ayaa markaas kadib soo jeediyay abuuritaanka guddi joogto ah oo ka kooban wakiillo ka socda Itoobiya, Soomaaliya iyo PDRY si loo helo qaabab waxqabad leh. Dhammaan kaqeybgalayaashii kale way ka soo horjeesteen rabitaankayagii guddigaan.

Siyaad Barre wuxuu sii watay jilitaankiisii ninkii waxgaradka ahaa ee weynaa, ninkii hantiwadaagga ahaa ee weynaa, Maarkiistihii weynaaa. Isla markaas wuxuu u hadlay si dareen-kicis leh oo aad mooddo xubin kaliya oo “hoggaamin wadareeda” igmasho ka wadata Politburo/ga oo u baahan inay iyadu kala tashato dhammaan arrimaha. Kadib biririf gaaban oo uu kula tashaday waftigiisii wuxuu soo jeediyay wadahadal toos ah oo dhexmara isaga iyo  Mengistu.

Mengistu, oo ku noqday ceebaysane aan la ammini karin hadalladii Siyaad Barre ee hore, wuxuu sheegay inuu sidaas yeelayo, laakiin ma noqonayso xilligaan. Marka hore waa in arrinka guddiga la meeldhigaa.

Waxaan sii wadnay kulankii ilaa 3.15 aroornimo. Siyaad Barre wuxuu diyaariyay qoraalkii heshiiska fikraddii guddiga oo la yeelay laakiin ujeeddadiisa ugu weyn laga dhigay wax ka qabashada su'aalo dhuleedka taagaan ee Soomaaliya iyo Itoobiya. Guddigu wuxuu hawshiisa ka bilaabi doonaa halkaan. Sidee Itoobiyaanku uga falcelin doonaan soojeedintaan maagista leh?

Intii lagu jiray fasaxii yaraa baan Mengistu la hadlay, mana uusan qarin diidmadiisii Siyaad Barre. Waxaan kaloo la hadlay Siyaad Barre waxaana weyddiiyay inuu dhab ahaan rabo heshiis la gaaro. Wuxuu igu yiri taas waa in Mengistu ka jawaabaa. Wuxuu u kacay dhankii aftahannimo ee kacaannimada, sida hantiwadaagnimadu tahay, iyo sida uusan Maarkiistaha dhabta ahi runta u diidin karin. Wuxuu yiri Mengistu run ahaantii waa nin hawlkara, waana nin qaaday tillaabooyin waxqabad leh: muxuu halkaan uga gaari waayay go'aan sidaas oo kale ah oo waxqabad leh si hadda arrinka taagan daw loogu helo?

Waxay arrinta sidaan ahi igu dhalisay su'aasha ah inaan Siyaad Barre maskaxdayda kala hadlo iyo in aan qarsado dareenkayga. Waxaan ku gunaanaday inaan hadlo sababaha soo socda awgood:

1. Iska aammusnaanta waxaa loo qaadan karaa inaan ansaxinaayo siyaasadda shawaafaniistaha ah ee Soomaaliya iyo raadadka ay reebayso. Waxaa kaloo loo macanayn karaa taageeridda midig-raacyada Soomaaliya.

2. U-jawaabis-la'aanta Siyaad Barre waxaa loo qaadan karaa gargaar kasta oo ay dalalka hantiwadaagga ahi siiyaan Itoobiya inuu ka noqonaayo dhanka Siyaad Barre dhagar.

3. Xaalad sidee ah bay ku abuuri kartaa arrintaan PDRY/da, maadaama ay Itoobiya ku caawinayso taangiyaal, baabuur waaweyn iyo madaafiic oo uu gacan ka geysanaayo markab Soofiyeedku leeyahay?

Waxaa dheer, Siyaad Barre maahan kaliya inuu caytamaayay, ee wuxuuba sameeyay cagajuglayn. Hal mar buu yiri qof ogaan kara ma jiro halka waxaan oo dhan ku biyo shuban doonaan.

Sababtaan darteed, waan hadlay. Waxaan sharraxay in Siyaad Barre ay la tahay inaan Itoobiya kacaan dhab ahi ka jirin, dhacdooyinkii Febuary 3/deedii baa su'aashaas ka jawaabay wuxuuna Mengistu noqday hoggaamiye kacaanyahan ah. Waan sii waday oo waxaan iri dhacdooyinka Itoobiya waxaan u aragnaa kuwo kacaana, oo dhacdooyinkii Febuary 3/deedu ay yihiin kuwii kala-wareegga, isla markaasna uu Mengistu yahay hoggaamiyihii isbeddelka wanaagsan. Waxaan caddeeyay inay noo suurtoobi weyday inaan Siyaad Barre mawqifkiisa kula heshiinno. Waxaan iri mawqifka Siyaad Barre wuxuu halis ku yahay kacaanka Soomaaliya, halisna gelinayaa kacaanka Itoobiya, sidaas awgeedna ay jirto halis go'doominaysa PDRY/da. Waxaan si gaara carrabka ugu adkeeyay in siyaasadaha Siyaad Barre ay kaalinayaan garabka midigta ah ee Soomaaliya oo dadaalladoodu ay kadhan yihiin hantiwadaagga, iyo inay Soomaaliya gacanta u gelinayaan Sacuudi carabiya iyo Imbiryaaliyadda.

Waxaan iri siyaasadahaani waxay wiiqayaan xiriirrada ay Soomaaliya la leedahay dalalka hantiwadaagga waxayna horseedayaan burburka kacaanka Soomaaliya. Waxaan ka codsaday Siyaad Barre iyo hoggaanka Soomaaliya oo idil in la dareemo mas'uuliyad taariikheedka. Markaan sidaas lahaa ma filayn in tani keenayso dagaal dhexmara Soomaaliya iyo Itoobiya waanse walwalsanaa, maadaama dagaalku yahay arrin khatar ah. Ma rumaysni inay jiraan dad kicinaya dagaal dhexmara dadyawga.

Isla markaan u hadlay si daacadnimo ah, waxaa hadalkii la wareegay Siyaad Barre. wuxuu sheegay inuusan marna dagaal rabin iyo marba hadduu yahay nin hantiwadaaga oo kacaana uusan dhabbahaan qaadeyn. Haddii waabka hantiwadaaggu uu rabo inuu iska jaro Soomaaliya waxay taasi tahay arrin u gaara waabkaas. Waxaan culays saaray isaga, Siyaad Barre, laakiin kama codsan Mengistu, inuu kulankaan yimaado. 

Hadda, waxaan tilmaamay shirkii Siyaad Barre iyo Mengistu laakiin kama hadlin ceebaynnadii Siyaad Barre iyo/ama Mengistu. Waxaan iri Kuubba kuma talajirto inay iska jarto Kacaanka Soomaaliya, balse, waan taageeraynnaa. Kulankii oo dhan wuxuu dhammaaday natiijooyin la'aan.

Haddii hadda aan gargaar siinno Itoobiya, Siyaad Barre wuxuu gar-anshaxeed u heli doonaa inuu nagu eedeeyo dhagar, iwm. Waxaan si cad ugu sheegay in Itoobiya kacaan ka jiro ayna tahay inaan caawinno.

si kastaba ha ahaatee waxaan ka gartay Siyaad Barre intii aan kulanka la lahaa xoogaa didmo ah oo uu ka qabo dhanka Midowga Soofiyeedka. Wuxuu dhibsanaayay inaan Midowga Soofiyeedku soo gaarsiin qalabkii dayactirka ama cagafcagafyadii iyo shidaalkii  oo soo gaaray goor dambe, in kastoo ballanqaadyo lagu celceliyay. Safiirkii Soofiyeedka ayaa arrimaha dalka nooga warramay. Soomaalidu iyagaa codsiyadooda joogto u rogrogaayay, sidaas baana daahisay arrinka. Waxaa dheer, in nasiib darro haamo-qaadkii shidaalka ee Soofiyeedku uu dagay intuu u soo jeeday Soomaaliya.

Markii aan arrinkaan Siyaad Barre u sheegay, wuxuu yiri Soofiyeedku waa beenayaal. Wuxuu yiri mawqifkaan maahan kan politburo/ga Soofiyeedka, laakiin waa curyaamin ka socota xafiisleyda (bureaucrats). Didmadiisa iyo wax-ka-sheegga Midowga Soofiyeedka wuxuu ku muujyay arrimo kale. Wuu sii waday oo wuxuu sheegay inaysan biyo la cabbi karo oo haqabtiri kara dalkiisa ka jirin lo'diina dhimanayso, mooskiina gurashadiisu aad u daahayso, dhammaan sababahaas waxaa keenay iyadoo burqisooyinkii (pumps) uu Soofiyeedku bixiyay aysan shaqaanayn.

Hab-dhaqanka Siyaad Barre dartiis waxaan arkaa halis weyn. Taas awgeed waxaan u arkaa inay habboon tahay inaan idiin sheego dareenkayga oo dhab ah, oo aan sarbeebnayn.

Waxaan doonayaa inaan idin kala hadlo aragtidayda oo qayaxan. Dalalka hantiwadaagga ah waxaa hortaal dhibaato. Haddii ay caawiyaan Itoobiya, waxay lumin doonaan saaxiibnamadii Siyaad Barre. Haddii aysan caawinna, Kacaanka Itoobiya wuu fashilayaa. Taas baa ah midda ugu muhimsan arrimahaas.

Waxaa jiray dhawr codsi xagga ciidanka oo ka kala yimid dhinacyo badan: [Hoggaamiyaha Liibiya Mucammar] Qadaffi, Mengistu, hoggaamiyaasha Koongo. Intaan joognay Afrika waxaan u dirnay [Madaxweyne- Xigeenka Kuubba] Carlos Rafael Rodriguez Mooskow si uu ula kulmo Jaallayaasheenna Soofiyeedka iyo Haafaana si uu latashi ula sameeyo madaxdayada. Si aan ugu helno jidka ugu fiican waa inaan si deggan oo qumman uga fakarnaa su'aashaan waana inaan u tixgelinnaa arrinka si waafaqsan xaalka guud ee waabka hantiwadaagga. Si kasta oo ay tahay waa inaan wax uun u sameynnaa Mengistu. Waxaanba bilawnay u aruurinta Itoobiya hubabkii hore ee Kuubba yiil, gaar ahaan kuwii Faransiiska, Baljin iyo hubkii gacanta ee Czech/a. Ilaa 45,000 nin waa in la hubeeyaa. Waxaan diraynnaa khuburo ciidan iyo lataliyaal si ay uga tababaraan malleeshiyaadka Itoobiya dhanka adeegsiga hubka. Waxaa Itoobiya jooga dad badan oo u qalma inay ciidan noqdaan. Annagu waxaan ka kaalmaynaynnaa tababarka malleeshiyada. Waxaa kaloo jira in arrinka Errateriya uu dhib badan yahay. Waxaa iyaduna jirta in dad horusocod ah ay ku jiraan dhaqdhaqaaqa xoreynta, Laakiin si ulakac ah, bay u ciyaarayaan door dibusocod ah. Dhaqdhaqaaqa goonigoosadka ah ee Errateriya waxaa caawinaayay Suudaan, Sacuudi caraabiya, iyo Masar. Itoobiya waxay haysataa askar wanaagsan iyo dhaqan ciidan oo fiican, laakiin waxay u baahan yihiin waqti ay ku abaabuulaan xooggooda. Mengistu wuxuu noo warsaday malleeshiyadiisa 100 tababare, haddana wuxuu na weyddiisanayaa lataaliyaal xagga ciidanka ah si loo dhiso kooxo ciidan oo ridli ah. Kaalinta kooxdayada xagga lataliska ciidanku waxay gaarsiisan tahay ilaa heer hoggaan sare. Itoobiya waxay leedahay kaabiyaal dhaqaale iyo dadkii lagama maarmaanka u ahaa dhisitaanka xooggooda dalka. Warar kutiriteena ayaa dhawaan la faafiyay oo sheegaya in xoogagga dibusocodku qabsan doonaan Asmara labo bilood dhexdood. Kacaanka Itoobiya wuxuu leeyahay ahmiyad weyn. Midda ku saabsan gargaaridda PR/da Koongo iyo Liibiya wali wax go'aan ah kama aannaan gaarin.

Waxaan wadatashi leenahay Boumedienne/ka Aljeeriya waxaanna weyddiiyay ra'yigiisa. Wuxuu ii xaqiijiyay inaan Aljeeriya marna ka tagayn Liibiya. Aljeeriya waxay si aad ah u danaynaysaa arrinka Badyarada Dhexe sababo la xiriira danaheeda amni. Waxay door bidaysaa kaalmaynta Liibiya, Marba hadduu ku kooban yahay gargaarka xagga ciidanku waabka hantiwadaagga. Taasi maahan mid kaliya ka dhexaysa Kuubba iyo Aljeeriya. haddii aan ku guulaysanno xoojinta kacaanka Liibiya, Itoobiya, Mosambiig, PDRY, iyo Angoola, waxaan ka yeelannay istaraatiijiyad dhammaystiran dhanka qaaradda Afrika oo idil.

Aljeeriya waxay aad ugu soo dhawaan kartaa waabka hantiwaagga. Waxay ka soo iibsatay 1.5 billion rubles oo hub ah Midowga Soofiyeedka. Boumedienne waxay la tahay in Saadaad si dhammaystiran nooga anbabaxay. Dhanka Suuriyaa kuma harin dhaqdhaqaaq dhinaca bidix ah, kadib markii Suuriyaanku jabiyay awoodihii horusocodka ahaa iyo PLO/dii Libnaan.

Si kastaba ha ahaatee, Afrika gudaheeda, waxaan si xun ugu jabin karnaa dhammaan siyaasadaha imbaryaaliyadda ee dibusocodka ah. Waa in Afrika laga xoreeyo faragelinta USA iyo Shiinaha. Isbeddellada horumarinta ee Zaire aad bay muhim u yihiin. Liibiya iyo Aljeeriya waxay leeyihiin ilo qarameed baaxad leh, Itoobiya waxay leedahay hanaqaadnimo kacaan oo weyn. Sidaas darteed waxaa jira miisaan weyn oo dheellitiri kara khiyaanadii Masar. Waxaaba suurtogal ah in Saadaad uu isa soo rogo oo sidaas awgeed saameynta imbaryaaliyadda ee Bariga Dhexe afka ciidda loo daro.

Dhammaan kuwaan waa in lagala hadlo Midowga Soofiyeedka. Waxaan daba soconnaa siyaasadaheeda iyo tusaalooyinkeeda.

Waxaan qiyaasaynnaa in codsiga Liibiya yahay astaanta kalsoonida. Maahan in la diido codsigooda. Kuubba kaligeed ma caawin karto.

[Xigasho: Stiftung "Archiv der Parteien und Massenorganisationen der ehemaligen DDR im Bundesarchiv" (Berlin), DY30 JIV 2/201/1292; document obtained by Christian F. Ostermann and translated by David Welch with revisions by Ostermann.]

Collection	The Cold War in Africa, The Horn of Africa Crisis
Creator	Fidel Castro
Contributor
Type	Meeting Minutes
Subject	Erich Honecker
Coverage	Ethiopia, Germany, Democratic Republic of, (GDR), Somalia